In dit artikel lees je over wat je beter kunt vermijden bij het inrichten van tuinborders. Ontdek onze handige tips!
Een te kleine border. Een beetje border is minstens 50 centimeter diep. Dan kun je er ook meer mee doen. In te smalle border kun je bijna geen planten kwijt. Bovendien bepaalt de grootte van je border ook welke planten geschikt zijn. Wanneer je meer ruimte in je tuin hebt kun je de border ook ruimer opzetten. Je kunt dan een mooie opbouw met verschillende borderplanten maken. Heb je juist een krappe tuin? Gebruik dan dunne borderranden van bijvoorbeeld verzinkt staal of cortenstaal. Daar kun je al een hoop ruimte mee winnen!
Te veel eyecatchers. Als te veel planten aandacht vragen, krijgt geen enkele plant meer aandacht. Kies dus niet alleen voor spectaculaire bloeiers, maar ook voor rustige ondersteunende planten, zoals bodembedekkers en groenblijvende heesters zonder bloei. Probeer ook te variëren in bladvormen en bladstructuren.
Druk kleurenpalet. Voor de meeste tuinen zijn twee à drie verschillende bloeikleuren meer dan voldoende. Zeker wanneer u vijf of meer verschillende kleuren in uw border gebruikt, zal het erg onrustig ogen. Smaken verschillen, maar een te druk kleurenpalet raden wij over het algemeen af. Zeker bij kleine tuinen! Denk daarnaast ook na over de juiste combinatie van verschillende kleuren. Oranje en wit passen bijvoorbeeld goed bij elkaar, terwijl oranje en rood vloeken.
Gebrek aan overkoepelend idee kleuren. Kleuren zijn van grote invloed op hoe u een omgeving beleeft. Met een beetje kleurenpsychologie komt u een heel eind. Zo lijkt een tuin veel kleiner als u warme kleurtinten als geel, oranje en rood gebruikt. Met koele kleuren in de border, denk aan blauw of paars, kunt u de tuin juist groter doen lijken. Denk bij de plantenkeuze dus ook na over wat voor tuin u wilt: een kalme rustgevende tuin met koele kleuren of een expressieve tuin met warme kleuren?
Geen verschil in bloeivormen. Voor een mooie border is het belangrijk om niet alleen de kleuren, maar ook de bloeivormen op elkaar af te stemmen. Uw border wordt heel vlak en saai als dezelfde bloeivorm wordt herhaald. Planten die omhoog bloeien (verticaal) zijn de uitroeptekens van uw tuin. Varieer deze in uw border met horizontale bloeiende planten, zoals een duizendblad, zodat er een goede spanning in uw tuin ontstaat. Er zijn wel 25 verschillende bloeiwijzes, dus er is meer dan genoeg keuze!
Weinig variatie in bladvormen en -structuren. Het grootste deel van uw border zal meestal groen kleuren. Besteed daarom ook aandacht aan het matchen van het groen van uw planten. Combineer dus ook verschillende soorten bladeren, bijvoorbeeld vaste planten en heesters.
Niet begrijpen wat op het etiket bedoeld wordt met schaduw, halfschaduw en zon. Elk type plant heeft zijn eigen wensen als het aankomt op hoeveel zonlicht er nodig is. Een plant waarbij op het etiket ‘halfschaduw’ staat heeft zo’n twee tot vijf uur direct zonlicht nodig. Een plant waarbij het etiket ‘schaduw’ aangeeft, gedijt het best bij minder dan twee uur zonlicht, terwijl een plantetiket met ‘zon’ betekent dat een plant meer dan vijf uur direct zonlicht vraagt. Hou daar dus rekening mee als uw border voor een groot deel van de dag in de schaduw ligt of juist in de volle zon. En, terugkomend op de verschillende kleuren, donkerkleurige bladeren staan vaak mooier in de lichte hoeken van uw tuin en vice versa.
Geen rekening houden met groeisnelheid en -grootte. Planten worden vaak zo in een border geplaatst alsof het om een familieportret gaat: hoge planten achteraan en de kleintjes vooraan. Door ook eens een halfhoge plant vooraan te plaatsen ontstaat er afwisseling en creëer je een spannende border. Een ander punt waar u goed op moet letten is de woekerende plant: deze kunnen de hele border overnemen. Snelgroeiers hebben meer ruimte nodig dan traaggroeiers. In een border kunt u met een gerust hart zo’n zeven tot negen planten per vierkante meter plaatsen.
Verkeerde groepsgrootte. Het herhalen van groepjes planten in uw border geeft structuur. Hierdoor oogt dat veel rustiger. Bovendien komen de meeste planten beter tot hun recht in een groepje. Oneven aantallen zijn dan vaak beter dan even aantallen. Sommige planten passen beter in een groepje van vijf, andere in groepjes van drie of zeven. Voorkom echter wel dat u uw planten in een rechte lijn op een vaste afstand van elkaar plaatst. Dit geeft meestal namelijk een onnatuurlijk effect. Met een zigzaggende of driehoekachtige vorm bereikt u een veel mooier natuurlijk effect voor de border.
Bloeiperiodes allemaal tegelijk. Om het hele jaar door plezier te beleven aan uw border moet u een juiste combinatie maken. Stem de groenblijvende planten, siergrassen, struiken en vaste planten met verschillende bloeimaanden dus op elkaar af, zodat niet alles tegelijk gebeurt. Voeg ook enkele langbloeiers toe en creëer een echte vierseizoenenborder.
Niet winterklaar. Voor een vierseizoenenborder kan de winter niet vergeten worden. Kijk dus naar de winterhardheid wanneer u borderplanten koopt. Voor planten die een warmer klimaat gewend zijn, zoals een olijfboom of japanse tuinplant kan de Nederlandse winter vervelend uitvallen. Met een border die in de wind staat of weinig beschutting heeft krijgt u in de winter alleen maar meer problemen. Onthoud bovendien dat jonge planten in theorie minder goed tegen vorst kunnen. Nieuwe tuinplanten kunt u daarom het eerste jaar beter afdekken met een laag bladeren.
Verkeerde bodemsoort. Net als de hoeveelheid zonlicht vragen verschillende ook andere bodemsoorten. De ene plant houdt van veengrond, de ander van zand en weer een ander staat liever in de klei. Datzelfde geldt voor hoe droog de grond is: de een gedijt beter op een vochtige plek, de ander houdt meer van een droge plek.
De grond niet verbeteren voor het aanplanten. Klei laat weinig water én voedingsstoffen door, terwijl zand juist teveel water doorlaat. Om deze nadelen tegen te gaan zijn er voor beiden grondverbeteraars. Door DCM-Lavakorrels in de bovenste laag van uw tuingrond te mengen kunt u kleigrond luchtiger maken. Zandbodems kunt u verbeteren door zandgrondverbeteraar door de tuingrond te mengen. Wanneer u tuiniert op een lastige ondergrond hoeft u dus niet alle grond te vervangen. Verbeter de grond voor u uw tuin vol plant!
De achtergrond past niet bij de border. De plek waar de border moet komen staat al wel vast, maar te vaak zien wij dat mensen vergeten om rekening te houden met de achtergrond. Staat die plant wel mooi bij die beukenhaag of schutting? Met name de planten in de achterste strook moeten wel goed bij de achtergrond passen. In sommige gevallen kan het zelfs beter zijn om de schutting of meer een nieuwe kleur te geven, zodat de planten in de border er nog beter uitspringen.
Een te hoge border. Het is een veelgehoord advies dat hoge tuinborders meer diepte in de tuin geven. Dat is waar, maar zorgt ook voor veel droogte. Wilt u niet altijd sproeien, of bent u in de zomer vaak op vakantie dan is zo’n hoge border niet handig. In die gevallen kunt u beter een onderhoudsvrije border aanleggen. Voor het creëren van diepte in uw tuin zijn een lage borderrand van borderstenen of van cortenstaal ook voldoende. Met de juiste planten bent u dan op de goede weg.
Verkeerde verwachtingen qua onderhoud. Een 100% onderhoudsvrije border is helaas niet mogelijk. Onderhoudsarm is wel een optie, maar alsnog zal er dan wel af en toe een beetje energie in de border gestoken moeten worden. Voor de vergeetachtige tuinbezitters is het aan te raden om in de agenda te noteren wanneer er weer gesnoeid of bemest moet worden. Bekijk dus per plant goed wanneer u dit het beste kunt doen. Win ook informatie in betreft snoei- en onderhoudstips betreft de planten. Veel mensen zijn onnodig bang om te snoeien of in een plant te knippen. Het is vaak juist beter voor de plant om verstandig te snoeien!
Direct beginnen met planten. Heeft u alle planten klaar staan, begin dan niet direct lukraak met planten. Dompel alle tuinplanten in een bak met water en de planten, nog in de pot, vervolgens op de verwachte plek. Als u tevreden bent met de verdeling kunt u wel beginnen met planten. Op die manier voorkomt u dat u de planten in het begin te dicht bij elkaar of juist te ver van elkaar zet. Zorg in de droge maanden voor voldoende bewatering in de avonduren.
Samengevat zijn dit onze tips bij het inrichten van borders:
- Maak een plan, dit kan met kant en klare borderpakketten of een borderplan op maat
- Check de grondsoort en of je doorgaans met een natte of droge bodem te maken hebt.
- Denk aan de groeihoogte en groeisnelheid.
- Zorg voor variatie in bloeiperiodes, maak een border die elk seizoen een nieuwe uitstraling heeft.
- Voorkom te veel bloemkleuren of kleuren die niet bij elkaar passen.
- Weet wat de verschillen tussen halfschaduw, zon en schaduwplanten zijn.
- Verdiep je vooraf in onderhoud en bemesting.
- Voorkom het te hoog maken van borders waardoor borderplanten vaak te droog staan.
- Zonder beplantingsplan naar een tuincentrum gaan is zeer af te raden.
- Bij borders met weinig beschutting is het belangrijk om extra goed te kijken naar de winterhardheid.
- Zorg voor een goede mix van groenblijvende heesters/planten/siergrassen en bloeiende tuinplanten
- Breng variatie aan in bladvorm en bladkleur.
Samengevat, zorg bovenal voor een beplantingsplan voor je borders. Dit kan door een tuinontwerper met verstand van tuinplanten in te schakelen, of via kant en klare borderpakketten.